Một cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine sẽ không giống như hầu hết các cuộc chiến tranh trong 80 năm qua. Đã có hàng chục cuộc chiến trong gần 80 năm kể từ khi Thế chiến II kết thúc. Nhưng nếu Nga xâm lược Ukraine trong những ngày tới, nó sẽ khác với hầu hết tất cả chúng. Đó sẽ là một dấu hiệu khác cho thấy thế giới có thể đang bước vào một kỷ nguyên mới đáng báo động, trong đó chủ nghĩa độc tài đang gia tăng.
Tại sao cuộc chiến tại Ukraine lại khác biệt?
Trong bản tin hôm nay, chúng tôi sẽ giải thích hai cách chính khiến một cuộc chiến ở Ukraine có thể khác biệt.
Xem thêm: Mỹ cân nhắc xả kho dự trữ dầu trước bối cảnh giá tăng mạnh.
1. Sự thống trị khu vực của Nga
Một cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine dường như có thể liên quan đến một trong những quân đội lớn nhất thế giới tiến hành một cuộc xâm lược mặt đất vô cớ vào một quốc gia láng giềng. Mục tiêu rõ ràng sẽ là mở rộng sự thống trị trong khu vực, thông qua thôn tính hoặc thành lập chính phủ bù nhìn.
Rất ít xung đột khác kể từ Thế chiến II phù hợp với mô tả này. Một số điểm tương đồng gần nhất là cuộc xâm lược của Liên Xô vào Afghanistan vào những năm 1970, Tiệp Khắc vào những năm 1960 và Hungary vào những năm 1950 – cũng như việc Vladimir Putin sáp nhập Crimea vào năm 2014. Về phần mình, Mỹ đã xâm lược Panama vào những năm 1980 và sử dụng C.I.A. để lật đổ một chính phủ dân cử ở Guatemala vào những năm 1950. Tất nhiên, nó cũng đã phát động một số cuộc chiến tranh xa xôi, ở Iraq, Việt Nam và các nơi khác.
Nhưng các quốc gia hùng mạnh nhất thế giới hiếm khi sử dụng vũ lực để mở rộng ranh giới hoặc thiết lập các quốc gia khách hàng trong khu vực của họ. Thay vào đó, họ thường tuân thủ các hiệp ước và quy tắc quốc tế được thiết lập từ những năm 1940. Cụm từ “Pax Americana” mô tả sự ổn định này.
Một cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine sẽ giống như một loại chiến tranh hầu như không có trong 80 năm qua. Nó sẽ liên quan đến một quốc gia hùng mạnh muốn mở rộng sự thống trị trong khu vực bằng cách tiếp quản một nước láng giềng. Một cuộc chiến như thế này – một cuộc chiến tranh xâm lược tự nguyện – sẽ là một dấu hiệu cho thấy Mỹ, Liên minh châu Âu và các đồng minh của họ đã trở nên quá yếu ớt trước Nga.
2. Suy thoái dân chủ
Các nhà khoa học chính trị đã cảnh báo trong vài năm rằng nền dân chủ đang suy giảm trên khắp thế giới. Larry Diamond của Đại học Stanford đã mô tả xu hướng này là “suy thoái dân chủ”.
Freedom House, công ty theo dõi mọi quốc gia trên thế giới, báo cáo rằng tự do chính trị toàn cầu đã suy giảm hàng năm kể từ năm 2006. Năm ngoái, Freedom House kết luận, “các quốc gia đang trải qua tình trạng suy thoái nhiều hơn được ghi nhận kể từ khi xu hướng tiêu cực bắt đầu. ” Một sự tiếp quản của Nga đối với Ukraine sẽ góp phần vào cuộc suy thoái dân chủ này theo một cách mới: Một chế độ chuyên quyền sẽ chiếm lấy một nền dân chủ bằng vũ lực.
Ukraine là một quốc gia dân chủ chủ yếu với hơn 40 triệu người, với tổng thống thân phương Tây, Volodymyr Zelensky, người vào năm 2019 đã giành được 73% phiếu bầu trong vòng cuối cùng của cuộc bầu cử. Chiến thắng đó và các cuộc thăm dò gần đây đều chỉ ra rằng hầu hết người Ukraine muốn sống ở một quốc gia giống với các quốc gia châu Âu ở phía tây – và Hoa Kỳ – hơn là giống với Nga.
Lời kết
Tình hình ở Ukraine vẫn còn rất bất định. Putin vẫn có thể chọn không xâm lược, với khả năng xảy ra một cuộc chiến tranh kéo dài, một số lượng lớn thương vong của Nga và bất ổn kinh tế. Một cuộc xâm lược sẽ là một canh bạc ngoạn mục, đó cũng là lý do tại sao nó sẽ là một dấu hiệu cho thấy thế giới có thể đang thay đổi.
Ninh Huỳnh, theo NYTimes
