Cafeforex – Trong bài viết hôm này CafeForex sẽ giới thiệu tới các bạn một kiến thức vừa quen vừa lạ trong thị trường tài chính đó chính là trái phiếu (bond). Hầu hết ai cũng từng nghe qua về trái phiếu thế nhưng có mấy ai có thể hiểu rõ ràng, chi tiết về loại hình kinh doanh này. Nếu bạn quan tâm và muốn tìm hiểu đến trái phiếu hay bond thì đừng bỏ lỡ bài viết sau nhé.
Trái Phiếu (Bond) là gì?
Trái phiếu (tiếng Anh là Bond), về bản chất là một hình thức vay vốn dài hạn, do những doanh nghiệp, những công ty có thẩm quyền thẩm quyền như kho bạc nhà nước, hoặc chính phủ phát hành. Khi đến thời kỳ đáo hạn chủ sở hữu trái phiếu sẽ nhận lại gốc bằng với mệnh giá mua trái phiếu cùng lợi tức được tính theo quy định ghi trên cuống phiếu hoặc được trả theo định kỳ, tùy thuộc vào cơ quan phát hành trái phiếu.
Trái phiếu (Bond) hoạt động như thế nào?
Trái phiếu được phát hành bởi những doanh nghiệp huy động vốn sẽ gồm có điều khoản cho vay, thời gian thực hiện các khoản thanh toán lãi cũng như thời gian trả lại gốc. Lợi tức là một phần lợi nhuận mà những nhà đầu tư kiếm được khi họ cho đơn vị phát hành vay tiền từ việc mua trái phiếu.
Hầu hết các trái phiếu đều mang mệnh giá từ 100.000 vnđ trở lên tùy từng doanh nghiệp phát hành. Giá phát hành trái phiếu sẽ phụ thuộc vào một số yếu tố như tên tuổi của công ty phát hành trái phiếu, thời gian đáo hạn, lãi suất định kỳ (coupon). Mệnh giá của trái phiếu là những gì sẽ được trả lại cho người vay sau khi trái phiếu đáo hạn.
Nếu bạn có trái phiếu không nhất định bạn phải giữ chúng cho tới ngày đáo hạn, hoàn toàn có thể bán cho các chủ đầu tư khác, nếu bạn muốn. Thông thường, trái phiếu sẽ được người vay tìm mua lại nếu lãi suất giảm, và có thể thể phát hành lại trái phiếu mới có mức giá phải chăng hơn.
Lãi suất trái phiếu và lãi suất ngân hàng
Một điều thú vị là trái phiếu luôn mang xu thế đi ngược với lãi suất, giá trị của trái phiếu giảm đi lúc lãi suất nâng cao lên và sẽ tăng lên khi lãi suất giảm đi.
Ví dụ khi trái phiếu được phát hành với lãi suất định kỳ (coupon) là 5% mang mệnh giá 1.000$. Như vậy chủ trái sẽ nhận được 50$ tiền lãi hàng năm. Tuy nhiên, nếu lãi suất của nền kinh tế giảm xuống còn 4% chẳng hạn thì trái chủ vẫn nhận được lãi định kỳ là 5% như ban đâu. Điều này khiến cho trái phiếu trở thành có giá trị hơn. Tương tự, giả dụ lãi suất các ngân hàng nâng cao lên thành 6%, thì 5% lãi suất định kỳ của trái phiếu không còn hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nữa.
Đặc điểm của trái phiếu
Giá trị mệnh giá: là số tiền mà trái chủ bỏ ra để tìm mua và nhận lại lúc tới ngày đáo hạn; nó cũng là số tiền tham chiếu mà nhà phát hành trái phiếu sử dụng lúc tính toán những khoản thanh lãi. Ví dụ: một nhà đầu tư chọn trái phiếu sở hữu giá $ 1,090, trong khi ấy một nhà đầu tư khác cũng mua cùng một loại trái phiếu như trên nhưng chỉ có giá $ 980. Khi trái phiếu đáo hạn, cả hai nhà đầu tư sẽ nhận được vốn đầu tư ban đầu là 1000$.
Lãi suất định kỳ (coupon): Đây là dòng lãi suất mà nhà phát hành trái phiếu sẽ trả theo mệnh giá của trái phiếu, được biểu hiện bằng phần trăm. Ví dụ: lãi suất kỳ hạn (coupon) 5% có nghĩa là trái chủ sẽ nhận được 5% x $ 1000 mệnh giá = $ 50 mỗi năm.
Kỳ trả lãi: là ngày mà nhà phát hành trái phiếu sẽ thực hành tính số lãi. Thanh toán có thể được thực hiện trong bất kỳ khoảng thời điểm nào, nhưng tiêu chuẩn là thanh toán giữa năm.
Ngày đáo hạn là ngày nhà phát hành trái phiếu sẽ trả cho trái chủ giá trị mệnh giá của trái phiếu.
Giá phát hành là giá mà công ty trái phiếu niêm yết từ lúc phát hành, tính theo tỷ lệ phần trăm của mệnh giá.
Hai yếu tố quyết định giá trị của trái phiếu
Chất lượng trái phiếu và thời điểm đáo hạn : đây là các khía cạnh chính quyết định lãi suất kỳ hạn. Nếu doanh nghiệp phát hành không đủ uy tín, rất có thể gây ra tình trạng vỡ nợ và trái phiếu bắt buộc trả lãi nhiều hơn. Trái phiếu càng sở hữu thời gian đáo hạn dài sẽ càng khiến doanh nghiệp phải chi trả nhiều hơn do rủi ro lạm phát cũng như sự lên xuống thường xuyên của lãi suất của ngân hàng.
Các Tổ chức phát hành trái phiếu
Có ba đơn vị sở hữu thể phát hành trái phiếu chính:
- Trái phiếu doanh nghiệp do những công ty phát hành.
- Trái phiếu thành phố được phát hành bởi những tiểu bang và thành phố.
- Trái phiếu chính phủ chẳng hạn như trái phiếu do Kho bạc Hoa Kỳ phát hành mang mục đích bù đắp ngân sách bị thâm hụt, tài trợ cho các công trình công cộng… Đây là hình thức đầu tư an toàn, gần như không có rủi ro thanh khoản và là dòng trái phiếu với tính thanh khoản cao nhất so với 2 dòng nhắc trên.
Các loại trái phiếu
Trái phiếu không được nhận lãi suất định kỳ: phát hành bằng cách chiết khấu theo mệnh giá của trái phiếu với một giá vô cùng hời và thường tạo ra lợi nhuận khi được trả đáo hạn.
Trái phiếu chuyển đổi: Cho phép chủ sở hữu trái phiếu chuyển đổi nợ của họ thành cổ phiếu (vốn chủ sở hữu) tại một số thời điểm nếu giá cổ phiếu tăng lên đủ cao để thực hành chuyển đổi.
Những rủi ro khi đầu tư trái phiếu
Rủi ro tái đầu tư
Một trong những đặc điểm căn bản của trái phiếu là cho phép đơn vị phát hành mua lại trái phiếu đó trước ngày đáo hạn. Nhờ vậy, trái chủ sẽ nhận được khoản thanh toán gốc với giá trị cao hơn so với mệnh giá.
Tuy nhiên, mặt trái của vấn đề này là nhà đầu tự nhận được tiền nhưng không thể tái đầu tư tại mức lãi suất tương đương. Về lâu dài, rủi ro tái đầu tư có ảnh hưởng xấu đến lợi nhuận đầu tư.
Để khắc phục tình trạng này đa phần nhà đầu tư sẽ lựa mua các dòng trái phiếu không sở hữu đặc tính thu hồi, để nhận được mức lãi suất cao hơn.
Rủi ro lạm phát
Khi lạm phát gia tăng sẽ làm cho sức mua của những nhà đầu tư sẽ giảm và thu về mức lợi suất âm.
Cụ thể, giả sử một nhà đầu tư trái phiếu có khả năng thu được mức lãi suất 2%, giả dụ lạm phát tăng lên đến 4% sau lúc họ đầu tư, thì lợi suất của nhà đầu tư thực tế chỉ còn là -2%.
Rủi ro tín dụng
Trái phiếu chính phủ (government bond) thường được coi là an toàn nhất, vì chính phủ có khả năng thu thuế hoặc phát hành tiền để trả nợ. Tuy nhiên, có những công ty phát hành trái phiếu khác thì không được làm như vậy nên khiến cho trái phiếu doanh nghiệp có mức độ rủi ro cao cũng như phải trả lãi suất cao hơn cho nhà đầu tư.
Kết luận
Đầu tư trái phiếu (bond) có thể tạo ra một loại thu nhập nhất nhật cho những nhà đầu tư, nhưng đôi khi cũng có thể đem tới các rủi ro nếu các nhà đầu tư không đủ sáng suốt. Tuy nhiên, đây vẫn được xem là loại hình đầu tư có tính an toàn. Điều bạn cần là nắm vững những kiến thức cơ bản về trái phiếu (bond), tìm ra các yếu tố thị trường giúp có thể mua được các trái phiếu đem lại lợi nhuận cao.
Seuls
Xem thêm: Xiaomi phát hành 1,2 tỷ USD trái phiếu
