Mới đây, Úc đã trực tiếp hủy bỏ các thỏa thuận gắp liền với Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc, khiến Trung Quốc tức giận. Mối quan hệ giữa hai nước càng trở nên căng thẳng sau sự kiện này.
Quyết định hủy bỏ từ Chính phủ liên bang
Cụ thể, Chính phủ Úc đã sử dụng các quyền lực mới nhằm mục tiêu phá vỡ thỏa thuận được thực hiện giữa bang Victoria và Trung Quốc trước đó. Họ cho rằng hành động này là nhằm bảo vệ lợi ích của chính họ.
Còn ở một khía cạnh khác, Đại sứ quán của Trung Quốc tại quốc gia Úc cho rằng động thái này là “khiêu khích”. Nó sẽ làm quan hệ giữa hai nước thêm căng thẳng và cuối cùng, cách Úc đang hành động sẽ làm “tổn thương chính mình”. Động thái này cũng được Trung Quốc cho rằng Úc không chân thành trong việc cải thiện mối quan hệ song phương.
Đây là lần đầu tiên Canberra sử dụng quyền của mình để phá vỡ thỏa thuận của các bang với chỉnh phủ các nước. Luật pháp của Úc cho phép chính phủ sử dụng quyền hạn này khi nó đe dọa tới lợi ích quốc gia.
Ngoài thỏa thuận trên với Trung Quốc, Bộ trưởng Ngoại giao Úc Marise Payne còn trực tiếp hủy bỏ thỏa thuận với Iran và Syria. Bà Marise Payne cho rằng các thỏa thuận này “không phù hợp với chính sách của Úc và gây bất lợi cho Úc.”
Khi phát biểu với giới truyền thông Úc bà cũng nói rõ rằng, hành động của Úc xuất phát từ mong muốn bảo về quyền lợi của quốc gia, Úc cẩn trọng với từng quyết định của họ. Chính vì vậy, bà hy vọng Trung Quốc hiểu cho Úc.
Căng thẳng giữa hai nước leo thang
Tại thời điểm Bang Victoria đã ký quyết định đăng ký Sáng kiến Vành đai và Con đường Trung Quốc vào năm 2018, 2019 đã vấp phải sự chỉ trích của chính phủ Liên bang và Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ thời điểm đó – Mike Pompeo.
Thế giới cho rằng Sáng kiến của Trung Quốc là dự án cơ sở hạ tầng sâu rộng nhằm mở rộng liên kết thương mại toàn cầu, nhưng đã để lại nhiều gánh nặng về nợ nần cho các quốc gia. Chính vì vậy, Mỹ không ủng hộ dự án này của Trung Quốc.
Động thái từ Canberra khi cắt đứt thỏa thuận lần này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa hai nước ngày càng dâng cao. Trung Quốc được coi là đối tác thương mại lớn nhất của Úc tính cho tới thời điểm hiện tại. Ngoài ra, trước Covid 19, Úc còn là nơi đón nhiều sinh viên Trung Quốc du học. Mối quan hệ giữa hai nước bắt đầu căng thẳng vào tháng Tư, Úc lần đầu tiên kêu gọi một cuộc điều tra nghiêm ngặt về nguồn gốc của đại dịch Covid-19.
Quan điểm từ chính phủ Úc
Thời gian qua, chính phủ Canberra đã thực hiện một số chính sách để giảm ảnh hưởng của Trung Quốc lên nước này như: Thắt chặt luật đầu tư nước ngoài, ban hành lệnh cấm Huawei xây dựng cơ sở hạ tầng mạng 5G trên quốc gia này.
Tuy nhiên, phát biểu với truyền thông và thế giới, bà Payne vẫn nói rằng những quyết định của họ không nhằm vào Trung Quốc, họ chỉ đang bảo vệ đất nước họ. Hiện nay Trung Quốc vẫn chưa có động thái gì đáp trả hành động này, nhưng phía Trung Quốc chắc chắn sẽ chèn ép Úc trong thời gian tới.
Xem thêm: USD/PLN giảm trở lại sau khi căng thẳng tên lửa Ba Lan lắng xuống
Hà An
