Các nhà đầu tư của Boeing có thể sẽ gặp nhiều xáo trộn hơn nếu những nhận xét gần đây từ CEO Dave Calhoun thực sự xảy ra.
Trong một phỏng vấn gần đây với tạp chí thương mại Aviation Week, Calhoun ám chỉ rằng phiên bản dài nhất của Boeing (BA) 737 MAX — MAX 10 — có thể phải bị hủy bỏ và loại khỏi dòng sản xuất của hãng.
Xem thêm: Alphabet, Airbnb: 2 cổ phiếu đáng mua hàng đầu với 2.500 USD
“Chúng tôi sẽ phải đối mặt với câu hỏi đó,” Calhoun nói với tạp chí. “Nếu bạn trải qua những điều chúng tôi đã trải qua, những món nợ mà chúng tôi đã phải gồng gánh, khả năng đáp ứng của chúng tôi hoặc sự sẵn sàng nhìn thấu mọi thứ, ngay cả một thế giới không có -10 cũng không phải là mối đe dọa lớn.”
Vấn đề của dòng MAX
MAX 10 lớn hơn và có thiết bị hạ cánh lớn hơn các máy bay MAX khác đang được vận hành. Nhưng Boeing lo ngại về một điều khác: công ty cần Quốc hội gia hạn thời gian cho yêu cầu thay đổi buồng lái của MAX 10. Nếu không được gia hạn, tất cả các loại máy bay phản lực MAX sẽ gặp rủi ro.
Việc mất tính tương đồng giữa các mẫu MAX có thể là một vấn đề đau đầu đối với các hãng hàng không. Nếu phi công lái các mẫu máy bay MAX phải đối mặt với các buồng lái khác nhau hoặc cần đào tạo mới cho các loại máy bay phản lực khác nhau, các hãng hàng không có thể phải đối mặt với nhiều vấn đề nhân sự và phải tăng chi tiêu đào tạo.
“Chúng tôi tin tính tương đồng là một trong những tính năng an toàn chính của dòng máy bay 737 của chúng tôi,” Mike Fleming, Phó chủ tịch cấp cao của Boeing phụ trách “chương trình trở lại dịch vụ, hỗ trợ khách hàng thương mại và các chương trình thương mại phái sinh,” nói với các phóng viên trong một cuộc họp báo gần đây tại Seattle.
Fleming có vẻ tự tin rằng mọi việc sẽ được giải quyết — nhưng việc hủy MAX 10 sẽ khiến Boeing không có máy bay nào để cạnh tranh với mẫu A321 NEO phổ biến của Airbus.
“Như chúng tôi đã nói, chúng tôi đang làm việc một cách minh bạch với [Cục Hàng không Liên bang] để cung cấp thông tin họ cần, đồng thời cam kết đáp ứng kỳ vọng của họ và của khách hàng để chứng nhận và giao chiếc 737-10,” một phát ngôn viên của Boeing nói với Barron’s. “An toàn vẫn là yếu tố thúc đẩy chính trong nỗ lực này.”
Tầm quan trọng của MAX 10 đối với tương lai của Boeing
Robert Spingarn, chuyên gia phân tích của Melius, đã lưu ý đến cuộc phỏng vấn và khả năng mẫu máy bay bị hủy trong một báo cáo vào tối thứ Sáu để nêu bật “biểu đồ trong tuần” của mình. Springarn cho thấy Boeing đã tích lũy được 639 đơn đặt hàng MAX 10 cho đến nay.
MAX 10 chiếm khoảng 15% tổng số đơn đặt hàng máy bay phản lực 737 chưa hoàn thành của Boeing. Boeing vẫn sản xuất và bán các mẫu 737 cũ hơn đã được các quan chức hàng không phê duyệt – MAX 8 và MAX 9 – cho khách hàng trên khắp thế giới.
Theo thống kê của Springarn, 12 khách hàng chỉ đặt hàng MAX 10, tổng cộng khoảng 240 máy bay phản lực. Ông cũng xem xét một nhóm khác: Những khách hàng mua cả MAX 10 và Airbus A321 theo đơn đặt hàng. Theo ông, trong danh mục này, có bảy khách hàng đã đặt khoảng 400 máy bay phản lực MAX 10.
Spingarn tin dữ liệu này cho thấy Boeing có rủi ro mất bao nhiêu đơn hàng nếu hủy bỏ máy bay MAX 10. “Mặc dù khả năng sản xuất thêm đối với A320/321 là khá khan hiếm, vẫn có thể kỳ vọng một số khách hàng MAX-10 sẽ chuyển sang Airbus nếu Boeing hủy bỏ MAX-10,” ông viết.
Ảnh hưởng gì đến nhà đầu tư?
Bất kể điều gì xảy ra thì việc hủy bỏ MAX 10 cũng sẽ là một bất ngờ đối với nhiều cổ đông của công ty, sau một câu chuyện dài bi thảm trong thời gian qua.
Sau hai vụ tai nạn chết người xảy ra cách nhau chưa đầy năm tháng, tất cả máy bay MAX đã bị cấm bay trên toàn thế giới từ tháng 3 năm 2019 đến tháng 11 năm 2020. Kể từ khi đưa chúng trở lại hoạt động, Boeing đã có khoảng 1.000 đơn đặt hàng MAX mới. Trong khi những chiếc MAX 8 và 9 được giới thiệu lại cho các đội bay đã hoạt động mà không gặp sự cố lớn, Boeing vẫn đang chờ các nhà chức trách hàng không chứng nhận MAX 10.
Nếu Boeing hủy bỏ MAX 10, công ty có thể tạo ra một máy bay hạng trung mới để cạnh tranh với A321. Một người không nghĩ điều đó sẽ xảy ra: Richard Aboulafia, cố vấn của AeroDynamic Advisory, người đã nói với Barron’s rằng một chiếc máy bay phản lực mới khó có thể xuất hiện, ngay cả khi MAX 10 bị hủy bỏ.
Nếu không có máy bay phản lực mới, việc công ty hủy bỏ MAX 10 có thể được coi là tiêu cực. Điều đó có thể không tốt cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, rất nhiều tin xấu đã được phản ánh trong giá cổ phiếu Boeing – giảm khoảng 69% so với mức đỉnh lịch sử. Chỉ trong năm nay, cổ phiếu của hãng đã giảm khoảng 31% trong khi cổ phiếu Airbus giảm khoảng 15%.
Sự phục hồi chậm hơn kỳ vọng của ngành hàng không quốc tế cũng đè nặng lên cả hai cổ phiếu. Vào tháng 5, Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế báo cáo lưu lượng hàng không quốc tế vẫn thấp hơn khoảng 36% so với mức trước đại dịch.
Ngoài du lịch hàng không, nhà đầu tư của Boeing cũng đang đối mặt với một vấn đề khác. Boeing đã ngừng cung cấp mẫu máy bay 787 cho khách hàng do phải khắc phục các vấn đề chất lượng trong quá trình sản xuất.
Các nhà phân tích và nhà đầu tư có thể được cập nhật về tình hình của MAX 10 khi Boeing giới thiệu sản phẩm tại Triển lãm Hàng không Farnborough. Sự kiện kéo dài năm ngày, dự kiến sẽ bắt đầu vào ngày 18 tháng 7, là một trong số ít những nơi mà các công ty sản xuất máy bay và hãng hàng không công bố các giao dịch của mình.
